Dnia 9 lipca 2018 roku weszła w życie nowelizacja przepisów prawa cywilnego dotycząca terminów przedawnienia roszczeń. Nowelizacja w istotny sposób zmienia zarówno same terminy, jak również zasady przedawnienia roszczeń, wprowadzając przy tym odrębne regulacje w stosunku do roszczeń dochodzonych względem konsumentów. W pierwszej kolejności należy wskazać, iż skróceniu uległ podstawowy termin przedawnienia roszczeń z 10…

Zostałeś prawomocnie skazany na karę bezwzględnego pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania czyli bez tzw. „zawiasów”? Obawiasz się, że będziesz musiał „odsiedzieć” wymierzoną Ci karę w więzieniu? Otóż jest nadzieja, że tak się nie stanie, gdyż skazanie na bezwzględną karę pozbawienia wolności nie zawsze musi skutkować osadzeniem w zakładzie karnym. Ustawodawca przewidział, że jeśli…

Tzw. „jazda na gazie” czyli prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu stanowi wciąż niestety poważną cześć zagadnień poruszanych podczas udzielanych porad prawnych w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej. Można się zastawiać dlaczego jest tak nadal, pomimo częstego w ostatnich latach nagłaśniania przez media tragicznych następstw wypadków spowodowanych przez pijanych kierowców. Z jednej strony przyczyna może być nieskutecznie prowadzona…

Pod pojęciem alimentów rozumie się m.in. świadczenia alimentacyjne, których celem jest zaspokajanie bieżących potrzeb rodziny w trakcie małżeństwa, alimenty należne jednemu małżonkowi od drugiego po rozwodzie, a także świadczenia alimentacyjne należne tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb wspólnych małoletnich dzieci małżonków po rozwodzie. Pierwsze dwa przypadki dotyczą świadczeń alimentacyjnych pomiędzy małżonkami (w trakcie związku małżeńskiego…

Pojęcie „dodatku pielęgnacyjnego” jest często błędnie utożsamiane z pojęciem „zasiłku pielęgnacyjnego”. Tymczasem są to dwa różne świadczenia. Również przesłanki, których spełnienie uprawnia do przyznania każdego z tych świadczeń, są inne. Dodatek pielęgnacyjny uregulowany został w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jest to świadczenie nierozerwalnie związane ze…

DOSTĘP DO INFORMACJI PUBLICZNEJ W ŚWIETLE USTAWY Z DNIA 6 WRZEŚNIA 2001 R. O DOSTĘPIE DO INFORMACJI PUBLICZNEJ (stan prawny na dzień 30.11.2018) Pośród zagadnień prawnych często występujących w ramach nieodpłatnej pomocy prawnej istotne znacznie w ostatnim okresie nabiera problematyka dostępu do informacji publicznej. Państwo (a obecnie władze publiczne: państwowe i samorządowe) działające poprzez swój…

Częstym pytaniem kierowanym przez klientów jest wskazanie w jaki sposób mogą ograniczyć zdolność do czynności prawnych i tym samym zniwelować ich skutki w przypadku swoich bliskich, których możliwości podejmowania trafnych decyzji są ograniczone przez chorobę, alkoholizm, upośledzenie  i inne okoliczności. Poniżej przedstawimy na czym polega różnica pomiędzy ubezwłasnowolnieniem całkowitym a częściowym. Ubezwłasnowolnienie całkowite W przypadku…

Od dnia 14 grudnia 2016 roku zgodnie ze znowelizowaną ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych ZUS nie może żądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń np. zasiłku chorobowego po upływie pięciu lat od takiego zdarzenia. Po tym, gdy art. 84 ust. 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2017 r.,…

Chcąc przekazać bliskim swoją nieruchomość za życia, wiele osób decyduje się na dokonanie umowy darowizny. Nie wszyscy mają jednak świadomość, że nie jest to jedyna droga. Ciekawą alternatywą wartą rozważenia – zwłaszcza w kontekście późniejszego ewentualnego roszczenia bliskich o zachowek – jest zawarcie z bliskimi umowy dożywocia.  UMOWA DOŻYWOCIA – CZYM SIĘ CHARAKTERYZUJE? Regulacja umowy…

Bycie stroną w postępowaniu cywilnym związane jest z koniecznością ponoszenia określonych – często sporych – kosztów. Samo wniesienie pozwu wymaga od strony uiszczenia opłaty sądowej, która w wielu wypadkach może być znaczna. Brak uiszczenia tej opłaty spowoduje zwrot pisma. Inny przykładem może być konieczność pokrycia zaliczki na opinię biegłego, która jest niezbędna do ustalenia istotnych…

Ochrona posiadania służebności W przypadku naruszenia prawa własności, przysługują właścicielowi roszczenia petytoryjne w postaci roszczenia windykacyjnego (art. 222 § 1 k.c.) oraz roszczenie negatoryjnego (art. 222 § 2 k.c.). W przypadku naruszenia posiadania przysługuje roszczenie posesoryjne (art. 344 § 1 k.c.), przy czym sąd jedynie bada ostatni stan posiadania i fakt jego naruszenia, nie rozpoznając…

  Częstym pytaniem jakie pojawia się podczas dyżurów w PNPP, jest kwestia zniesienia służebności. Zgodnie z art. 285 kodeksu cywilnego nieruchomość może zostać obciążona służebnością, tj. prawem rzeczowym, polegającym na tym, iż właściciel określonej nieruchomości może w określonym zakresie korzystać z nieruchomości obciążonej takim prawem, albo też, na ograniczeniu zakresu uprawnień właściciela nieruchomości obciążonej wobec…

Testament (z łac. testamentum – sporządzone przy świadkach od testis – świadek) jest jedyną dopuszczalną formą rozporządzenia majątkiem na wypadek śmierci. Może on zawierać rozporządzenie tylko i wyłącznie jednego spadkodawcy, niemożliwe jest zatem tworzenie testamentów wspólnych dla kliku spadkodawców. Aby sporządzić testament trzeba posiadać pełną zdolność do czynności prawnych. Testament może być w każdym czasie…

Przesłanki i skutki prawne ubezwłasnowolnienia Czym jest zdolność do czynności prawnych Zdolność do czynności prawnych to zdolność do nabywania poprzez własne działania prawa oraz zaciągania zobowiązań, czyli możliwość wywoływania skutków prawnych własnym działaniem i we własnym imieniu. Zdolność do czynności prawnych to zatem możliwość podejmowania działań tworzących nowy stan prawny w zakresie praw podmiotowych, jak…

Umowa o dożywocie –  sposób na przekazanie nieruchomości osobie bliskiej? Coraz więcej osób decyduje się uregulować swoje sprawy spadkowe jeszcze za życia. Zdarza się i tak, że rodzice planują przekazać cały swój majątek tylko jednemu spośród kilkorga dzieci. Niekiedy jednak taka czynność może narażać obdarowaną osobę na koszty finansowe. Istnieje kilka rozwiązań takiego problemu. Należy…

Jednym z częstych problemów  z którymi klienci przychodzą do punktu nieodpłatnej pomocy prawnej  są zaburzenia psychiczne  ich najbliższych . Osoby z zaburzeniami psychicznymi często nie chcą się leczyć  , nie zdają sobie sprawy ze swojego  stanu zdrowia , a ich stan zdrowia i zachowanie  zagraża  życiu i zdrowi  ich samych  oraz  osób najbliższych .  Rodziny…

„Dodatek pielęgnacyjny a zasiłek pielęgnacyjny” Pojęcie „dodatku pielęgnacyjnego” jest często błędnie utożsamiane z pojęciem „zasiłku pielęgnacyjnego”. Tymczasem są to dwa różne świadczenia. Również przesłanki, których spełnienie uprawnia do przyznania każdego z tych świadczeń, są inne. Dodatek pielęgnacyjny uregulowany został w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jest…

Rozwiązanie małżeństwa przez rozwód. Elementy wyroku w sprawie Podstawowym założeniem, wyrażonym w Ustawie kodeks rodzinny i opiekuńczy, jest zasada trwałości małżeństwa, której równoważnikiem jest zasada rozwiązywalności. Nie jest ona jednak zasadą bezwzględną i próżno szukać w ustawodawstwie polskim możliwości rozwiązania małżeństwa na zgodny wniosek małżonków. Taka możliwość przewidziana była przez przepisy wprowadzające dekret z dnia…

Częstym pytaniem, z jakim zwracają się osoby szukające pomocy w PNPP, jest kwestia nazwiska jakie będzie nosić dziecko. Poniżej przedstawione zasady ustalania nazwiska dzieci, które określają przepisy art. 88 i 89 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Pierwszy określa zasady ustalenia nazwiska dziecka, którego rodzice pozostają w związku małżeńskim. Drugi z tych przepisów nazwiska dziecka urodzonego poza…

Wprowadzając zmianę przepisów w ustawie z dnia 24 września 2010 (tj. Dz. U. z 2018 poz. 1382) o ewidencji ludności w 2011 roku ustawodawca zrezygnował z obowiązku zgłaszania zmian pobytu na terenie Rzeczpospolitej w terminie 3 dni. Przepis ten był bez mała martwy z uwagi na notoryczne niedopełnianie zapisanego w nim obowiązku. Nowy przepis art….

Przy ustaleniu prawa do emerytury/ renty  Zakład Ubezpieczeń Społecznych sprawdza czy ubezpieczony posiada wymagany staż emerytalny. W przypadku, gdy do ustawowego stażu brakuje kilku lat wówczas  można starać się  o uzupełnienie brakującego okresu poprzez doliczenie pracy na roli do emerytury/ renty. Generalnie chodzi tutaj o doliczenie pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia, a wykonywanej przed…

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks Cywilny (zwanej dalej „k.c.”) możliwe jest skuteczne powołanie spadkobiercy (a także dokonanie innych rozrządzeń na wypadek śmierci – np. ustanowienie zapisobiercy) w drodze testamentu ustnego. Stosownie jednak do przyjętych przez Ustawodawcę zasad powyższe będzie miało miejsce jedynie w wyjątkowych przypadkach precyzyjnie oznaczonych…

Zalanie wodą mieszkania to jedna z najczęściej zgłaszanych przyczyn szkody ubezpieczeniowej. Przez długi czas zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie istniały rozbieżności w kwestii podstawy prawnej, na jakiej właściciel lub osoba zajmująca lokal odpowiadałaby z tytułu zalania mieszkania położonego poniżej. Ustawodawca  przyjął, iż prawną podstawą odpowiedzialności w przypadku zalania mieszkania jest art. 433 kodeksu…

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności…

Stwierdzenie nieważności uchwały wspólnoty mieszkaniowej Stosownie do art. 25 ust. 2 ustawy o własności lokali uchwałę wspólnoty można zaskarżyć w terminie 6 tygodni od dnia podjęcia uchwały na zebraniu ogółu właścicieli albo od dnia powiadomienia wytaczającego powództwo o treści uchwały podjętej w trybie indywidualnego zbierania głosów. Oznacza to, że w przypadku braku zaskarżenia takiej uchwały…

Podstawy odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności Sąd może Fakultatywnie odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności na okres do 6 miesięcy. Odroczenie to może być udzielone kilkakrotnie, jednakże łączny okres odroczenia nie może przekroczyć roku. Zgodnie z artykułem 151 k.k. w komentarzu do Kodeksu Karnego Wykonawczego, Z. Hołdy i K. Postulskiego: „(…)W piśmiennictwie (…) wśród okoliczności, które…

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia dla współmałżonka osoby wymagającej opieki. W świetle art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (dalej: u.ś.r.) świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje: 1)         matce albo ojcu, 2)         opiekunowi faktycznemu dziecka, 3)         osobie będącej rodziną zastępczą…

Sprzedaż lokali mieszalnych przez były zakład pracy a wypowiedzenie umowy najmu, podwyżka czynszu i prawo do dodatku mieszkaniowego lokatora – pracownika w przypadku umów najmu zawartych na podstawie ustawy  z dnia 10 kwietnia 1974 r. Prawo lokalowe.  Umowy najmu lokali na czas trwania stosunku pracy w poprzednim ustroju prawnym zawierane były w oparciu o przepisy …

Trudna sytuacja rodziny jako przesłanka do przyznania uczniowi świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym z urzędu – w świetle ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. Instytucja przyznania pomocy materialnej dla ucznia została przez Ustawodawcę uregulowana w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: u.s.o.). Istotnym pozostaje, iż…

Kara pozbawienia wolności jest niewątpliwie najbardziej dolegliwą karą przewidzianą w polskim systemie prawa karnego. W razie pojawienia się szczególnych okoliczności możliwe jest jej odroczenie lub udzielenie przerwy w wykonania kary pozbawienia wolności. W niniejszym artykule chciałabym się skupić na przesłankach umożliwiających skazanym odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Przesłanki te można podzielić na obligatoryjne (czyli w przypadku ich…

Warunki przyznania renty socjalnej Renta socjalna jest świadczeniem, którego przyznanie jest uzależnione w pierwszej kolejności od zamieszkania osoby uprawnionej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo do tej renty przysługuje: osobom posiadającym obywatelstwo polskie, zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, cudzoziemcom zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta…

Przydzielenie rozwiedzionemu małżonkowi na podstawie art. 58 § 2 zd. 1 k.r.o. do korzystania wyodrębnionej części wspólnie zajmowanego mieszkania a roszczenie o wydanie nieruchomości oparte o dyspozycję art. 222 kc.  Zgodnie z dyspozycją art. 58 § 2 zd. 1 k.r.o. jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie sąd w wyroku rozwodowym orzeka także o sposobie korzystania z…

Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. (Dz. U. 2004, nr 179, poz. 1843) o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (dalej jako „Ustawa”) reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez…

Wydziedziczenie jest niczym innym jak pozbawieniem prawa do zachowku. Zachowkiem zaś jest uprawnienie, które ma na celu ochronę prawa do spadku, jakie przysługuje osobom do niego powołanym. Do osób tych – zgodnie z przepisami ustawy Kodeksu Cywilnego – zaliczyć należy: małżonka spadkodawcy, dzieci spadkodawcy jak również jego wnuki (jeżeli dzieci spadkodawcy już nie żyją) oraz rodziców…

Alimenty, od czego zależy ich wysokość? Jaka kwota jest kwotą „odpowiednią”? To częste pytania jakie napotykam świadcząc obsługę prawną w Punktach Nieodpłatnej Pomocy Prawnej. Oczywiście, odpowiedź na powyższe pytania zawsze jest jedna, „to zależy”, a w tym konkretnym przypadku zależy od dwóch czynników. Jak bowiem czytamy w treści art. 135 § 1 ustawy Kodeks Rodzinny…

Ustawodawca w kodeksie postępowania cywilnego nakłada na pisma procesowe obowiązek spełniania określonych wymogów formalnych. W art. 126 kodeksu postępowania cywilnego wyliczone zostały wymogi formalne pisma procesowego, a ponadto § 2 stanowi, że jeżeli pismo jest pierwszym pismem w sprawie, powinno dodatkowo zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników….

Uwagi wstępne Niniejszy artykuł będzie poruszał problematykę zaliczenia okresu urlopu wychowawczego do stażu pracy. Ustawodawca uregulował tę kwestię w art. 1865 Kodeksu pracy. Zgodnie z jego brzmieniem okres urlopu wychowawczego, w dniu jego zakończenia, wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Komu przysługuje urlop wychowawczy Prawo do urlopu wychowawczego przysługuje pracownikowi będącemu…

Podstawowe zasady związane z przyznawaniem świadczeń dla rodziców samotnie wychowujących dzieci nie zmieniły się. Wysokość świadczenia na dziecko nadal wynosi 500 zł, świadczenie wypłacane jest do 18 roku życia dziecka, przy  kryterium dochodowym na osobę w rodzinie 800 zł netto lub 1 200 zł netto – w rodzinie, w której wychowuje się dziecko niepełnosprawne. Świadczenie to…

Dnia 14 kwietnia 2015 roku Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku (sygn. akt P 45/12) orzekł, iż z dniem 1 sierpnia 2016 roku przepisy dotyczące bankowego tytułu egzekucyjnego tj. art. 96 ust. 1 oraz art. 97 ust. 1 ustawy Prawo bankowe tracą moc obowiązującą. Trybunał uznał, że przepisy te są niezgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, a…

Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, żeby sąd rozwiązał ich małżeństwo przez rozwód. Rozwód nie jest jednak dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód, albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z…

System dozoru elektronicznego został uregulowany w polskim systemie prawnym w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeksie karnym wykonawczym (Dz.U.2017.665 t.j. z późn. zm.). Dozór elektroniczny jest to kontrola zachowania skazanego przy użyciu środków technicznych, a z kolei system dozoru elektronicznego jest to ogół metod postępowania i środków technicznych służących do wykonywania dozoru elektronicznego. W…

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują, że po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne (art. 117 § 2 k.c.). Instytucja przedawnienia pozostaje jedną z najskuteczniejszych metod obrony pozwanego w procesie cywilnym….

W przypadku, gdy dojdzie do uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, które pociąga za sobą odpowiedzialność cywilnoprawną (obowiązek wykazania bezprawności, adekwatnego związku przyczynowego i krzywdy), sąd na podstawie art. 445 § 1 k.c. może przyznać „odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia”. Kodeks cywilny nie podaje kryteriów, jakimi należy się przy tym kierować, co jest zabiegiem celowym, by pozostawić…

Wyrok zaoczny w postępowaniu cywilnym i skutki jego wydania dla pozwanego (stan prawny na dzień 2017.10.10.) Dość często w praktyce sądowej można spotkać się z wyrokiem zaocznym (którego przeciwieństwem jest wyrok tzw. „oczny”). Często o jego wydaniu dowiaduje się dłużnik (pozwany), dopiero na etapie postępowanie egzekucyjnego, kiedy to komornik przesyła zawiadomienie o wszczęciu na wniosek…

Zwolnienie strony postępowania od kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym a obowiązek zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi (stan prawny na dzień 2017.10.10) Instytucja zwolnienia strony postępowania (tj. powoda, pozwanego) od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym stanowi realizację jednej z przesłanek „prawa do sądu”, zasady wyrażonej w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP oraz w art….

Możliwość wniesienia przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych w postępowaniu rozpoznawczym skargi kasacyjnej od prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji (stan prawny na dzień 2017.10.10) Często w praktyce sądowej można spotkać się z sytuacją, kiedy w stosunku do strony zwolnionej na etapie postępowania pierwszo lub drugo instancyjnego od kosztów sądowych, sąd odwoławczy prawomocnie orzeknie przeciwnie do…

Przedmiotem niniejszego artykułu będzie kwestia, jakie podmioty posiadają uprawnienie do złożenia wniosku o dział spadku. Na początku trzeba poświęcić kilka zdań samemu działowi spadku. Problematyka działu spadku jest uregulowana w art. 1035-1046 Kodeksu cywilnego/k.c. W wyniku dziedziczenia, pomiędzy spadkobiercami powstaje wspólność majątku spadkowego, który ustaje przez dział spadku. Dział spadku tworzy nową sytuację prawną, w…

W jednej z Galerii podczas wyjazdu samochodu osobowego z podziemnego parkingu, doszło do uszkodzenia pojazdu w skutek samoczynnego opuszczenia się rolety bramy wjazdowej z parkingu wprost na samochód. Doszło wówczas do powstania szkody w postaci pęknięcia przedniej szyby oraz porysowania lakieru karoserii samochodowej. Pomimo przyjęcia pełnej odpowiedzialności sprawcy, potwierdzonej protokołem zdarzenia i zgłoszonej ubezpieczycielowi, ten…

Stosunkowo często zdarza się sytuacja, kiedy podczas procesu rozwodowego małżonkowie nadal wspólnie mieszkają. Zgodnie z zasadą koncentracji Sąd w wyroku rozwodowym rozstrzyga całokształt spraw związanych z bieżącym funkcjonowaniem rodziny. Jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd w wyroku rozwodowym orzeka obligatoryjnie także o sposobie korzystania z tego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków…

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że małoletnie dziecko nie może samodzielnie zadecydować, czy przyjąć lub odrzucić spadek. Oświadczenie o odrzuceniu spadku może złożyć jedynie osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, którą nabywa się m.in. z chwilą uzyskania pełnoletniości. Dziecko, które nie ukończyło 13 lat jest osobą nie mającą zdolności do czynności prawnych, a czynności…